پمپ هاي ديافراگمي معمولا از يك يا چند چرخ متحرك پرده دار تشكيل شده كه محور دوران موتور به ان متصل مي باشد. اين چرخ متحرك در داخل محفظه اي به نام بدنه قرار دارد. نحوه كاركرد پمپ ديافراگمي بدين صورت است كه مايع از سوراخ مركزي چرخ دوار به صورت محوري وارد چرخ شده و بعد از لغزيدن از لابلاي پره هاي پروانه به طريق مماسي و شعاعي به سمت پيرامون پروانه دوران مي كند. گردش پره ها موجب ايجاد نيروي گريز از مركز شده و در نتيجه فشار سرعت سيال و در نهايت انرژي سيال داخل ماشين افزايش يافته و سيال را به طور پيوسته به جريان مي اندازد. در اطراف چرخ محفظه اي قرار دارد كه مايع بعد از ترك چرخ دوار وارد آن شده انرژي جنبشي آن به انرژي فشاري تبديل و از طريق لوله رانش به خارج فرستاده مي شود. همزمان با خارج شدن مايع در امتداد پره ها و در بخش مياني چرخ خلا ايجاد مي گردد.

براي اينكه مايع در ضمن دوران چرخ بتواند انرژي لازم را كسب نموده و به طرف خارج رانده شود بايد چرخ گردنده پر از مايع باشد براي اين كار در انتهاي لوله مكش يك سوپاپ قرار داده مي شود. روش كار پمپ ها، دمنده ها و كمپرسورها مشابه هم مي باشد به جز آنكه در دمنده ها سيال قابل تراكم در جريان بوده و حجم سيال در عبور از چرخ متحرك كم مي گردد در حالي كه حجم سيال عبوركننده از پمپ ها عملا ثابت مي ماند. 

توسط پمپ ها مي توان رقيق ترين و فرار ترين اجسام مانند اتر، و غليظ ترين گل و لاي لجن ها و خورنده ترين اسيد ها و محلول هاي قليايي و حتي سرب مذاب و مايعاتي تا دماي 550 درجه سانتي گراد را منتقل و جابه جا نمود. 

پمپ هاي گريز از مركز داراي دو امتياز ويژه است:

الف) جريان مايع در آن يكنواخت مي باشد

ب) اگر لوله تخليه پمپ مسدود و يا تنگ گردد فشار زيادي كه براي پمپ مضر است توليد نكرده و بار آن به اندازه اي نمي رسد كه موتور محرك ان را از كار بيندازد. 

همانطور كه گفته شد در تمام انواع پمپ هاي پروانه اي پمپ هاي ديافراگمي (با پروانه شعاعي) به طور گسترده براي انتقال سيالات تميز يا تا اندازه اي آلوده مورد استفاده قرار مي گيرد. 

محدوده H و Q پمپ هاي ديافراگمي وسيع بوده و بنابراين شرايط نصب اين پمپ ها بسيار مختلف است در نتيجه پمپ هاي ديافراگمي نسبت به هم ممكن است از اجزايي متفاوت تشكيل شده باشند.